Kołocz (kołacz) śląski to słodki placek, popularny na Górnym Śląsku i Śląsku Opolskim. Wyróżnia go wyborny maślany smak i pracochłonna, złocista posypka w typie kruszonki, z warstwą cukru pudru na wierzchu. Ciasto występuje w dwóch wariantach, z nadzieniem: serowym, makowym lub z jabłkami i bez nadzienia. W 2011 roku zostało wpisane do rejestru jako Chronione Oznaczenie Geograficzne. Tradycyjnie ciasto podawano na wszystkich uroczystościach rodzinnych, weselach, odpustach, roznoszone w paczkach sąsiadom i rodzinie przez młodą parę przed weselem. Kołacze piecze się na dużych blachach i zasadniczo jest dość niskie.
Mój kołacz jest wyższy, ponieważ upiekłam go na mniejszej blaszce (25 × 30 cm). Osobiście nie potrzebuję żadnej szczególnej okazji, by delektować się tym pysznym ciastem, bo smakuje cały okrągły rok. Piekłam na specjalne zamówienie męża. Był zachwycony i to chyba najlepsza rekomendacja. Polecam!
Składniki na ciasto drożdżowe:
- 300 g mąki orkiszowej jasnej
- 50 ml mleka
- 100 ml śmietany 12-18%
- 40 g masła
- 1 jajko
- 1 żółtko
- 25 g drożdży
- 4 łyżki miodu/cukru
- 1/4 łyżeczki soli
Składniki na masę serową:
- 1 kg twarogu (u mnie ser z wiaderka)
- 3 jajka
- 1 szklanka ksylitolu/cukru
- 2 łyżki mączki ziemniaczanej
- skórka otarta z 1 cytryny
Składniki na posypkę:
- 250 g mąki orkiszowej jasnej
- 125 g masła
- 4 łyżki ksylitolu/cukru
- 1 żółtko
Dodatkowo:
- 1 białko
- zmielony ksylitol/cukier puder
Wykonanie:
- drożdże wymieszać w kubeczku z dwoma łyżkami mleka, aż się rozpłyną. Wszystkie składniki na ciasto drożdżowe umieścić w misie robota i zagnieść gładkie, lśniące ciasto odchodzące od brzegów misy. Przykryć folią spożywczą i odstawić w ciepłe miejsce do podwojenia objętości
- przygotowanie posypki: odmierzyć mąkę do misy miksera, dodać pokrojone na małe kawałeczki twarde, prosto z lodówki masło i przy pomocy mieszadła wymieszać do utworzenia kruszonki. Wbić żółtko i mieszać, aż składniki połączą się w kulę. Ciasto na posypkę powinno być bardzo zwięzłe. Owinąć w folię i wstawić do lodówki
- przygotowanie masy serowej: tradycyjnie używa się twarogu i należy go wówczas zmielić w maszynce do mięsa lub przecisnąć przez praskę. Dobry ser z wiaderka znacznie ułatwia przygotowanie kołacza. Przygotowany ser wymieszać z cukrem, mączką ziemniaczaną i żółtkami — krótko, tylko do połączenia składników. Białka ubić na sztywną pianę i przy pomocy szpatułki wmieszać do masy serowej
- wyrośnięte ciasto drożdżowe podzielić na 2 części. 2/3 ciasta rozwałkować na cienki placek wielkości blaszki, drugi placek podobnie
- grubszy placek ułożyć na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Gęsto ponakłuwać go widelcem, by nie urósł za bardzo podczas pieczenia. Wyłożyć na ciasto masę serową i rozprowadzić równomiernie szpatułką. Na serze ułożyć drugi cieńszy placek drożdżowy i podobnie ponakłuwać go widelcem. Posmarować placek rozbełtanym białkiem, by posypka lepiej się trzymała
- palcami odrywać małe kawałeczki ciasta. Formować lekko wciskając kciuk i układać na cieście jeden kawałek obok drugiego, delikatnie na „zakładkę” (ciasto urośnie i kruszonka się rozjedzie)
- piec w 200`C 35 minut
SMACZNEGO!
Na moim blogu gotuje dla Was już od 8 lat. Uwielbiam dzielić się moimi domowymi przepisami, które smakują mojej rodzinie. Koniecznie daj znać, jak smakowały Ci moje przepisy w komentarzach 🙂
