Jarmuż (Brassica oleracea L.var.sabellica) jest botaniczną odmianą kapusty warzywnej, a pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Bardzo popularny w Niemczech, szczególnie w północnych Landach. Zbiory zaczynają się późną jesienią i trwają całą zimę. Roślina ta musi przemarznąć, wtedy dopiero traci goryczkę i jest po prostu smaczniejsza.
6 grudnia na północy Niemiec, jak każe ludowy zwyczaj, wykłada się liście jarmużu przed drzwiami domostw, żeby nakarmić renifery świętego Mikołaja. Niemcy z północnych landów przygotowują również na Nowy Rok potrawy z jarmużu, którego jedzenie ma zapewnić dostatek na cały nadchodzący rok, my natomiast nosimy w portfelu łuski z karpia, bo wierzymy, że zapewnią nam pomyślność finansową.
Jarmuż — właściwości zdrowotne
Jarmuż wywodzi się z kapustnych, jak brokuły, rukiew czy brukselka. Jest prawdziwym królem wśród kapustnych. Jarmuż uważany jest za najzdrowsze warzywo na świecie. Teraz jest właśnie dla jarmużu najlepszy czas, gdy lekko przemarzł i stracił nieciekawą goryczkę. I choć nie leży na półkach sklepowych i nie czeka na nas, warto zadać sobie trochę trudu, by go upolować. Przeczytaj dlaczego.
- Bo to prawdziwa kopalnia wartości odżywczych. Znajdziesz tu: błonnik, wapń, potas, żelazo, fosfor, mangan, chlor, miedź, beta-karoten, witaminy A (6830 j.m. na 100 g.), C, K, E, PP, B 2, B 6. Walory zdrowotne jarmużu związane są z rzadko spotykaną kumulacją antyoksydantów.
- Witaminy K zawiera tak dużo, że osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew, powinny zrezygnować z jego konsumpcji.
- Błonnik zawarty w jarmużu wiąże kwasy żółciowe i związki cholesterolowe, obniżając w ten sposób ich stężenie we krwi, zapobiegając w ten sposób miażdżycy.
- Sulforatan to związek siarki, który stymuluje produkcję enzymów oczyszczających organizm z rakotwórczych substancji, oraz skutecznie niszczy bakterie Helicobacter pylori odpowiedzialnych za powstawanie wrzodów żołądka
- Zeaksantyna i luteina to karenotoidy pochłaniające błękitne światło, działają silnie antyoksydacyjne i chronią siatkówkę oka przed wolnymi rodnikami
- Beta- karoten to karetonoid, który silne neutralizuje wolne rodniki i chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych
- Posiada także indolo -3- karbinol, który chroni przed rakiem piersi.
- A wszystkich flawonoidów, czyli związków roślinnych mających działanie lecznicze ma 45. Prawdziwy rekordzista.
Zalet ma co niemiara, jednak uzdatnianie go do spożycia zajmuje trochę czasu. Liście ma ogromne, a wypłukać je przed przygotowaniem trzeba i to solidnie. Zlewu prawie nie starcza. Warto jednak zadać sobie trochę trudu, bo nie tylko ma zbawienny wpływ na nasze zdrowie, ale jest zwyczajnie pyszny. Duszony z cebulką i czosnkiem jest świetnym uzupełnieniem każdego drugiego dania. Jarmuż podobnie jak szpinak może być smakowitym farszem np. naleśników.
Składniki:
- 1 kg jarmużu
- cebula
- czosnek
- pieprz
- sól
- ocet winny i cukier do smaku/opcjonalnie
- około 2 łyżek uprażonych płatków owsianych
Przygotowanie:
- Dokładnie wypłukać i wyciąć grube łodygi w całości. Liście pokroić na mniejsze kawałki.
- W dużym garnku przysmażyć pokrojoną cebulę z czosnkiem. Po zrumienieniu dolać niewielką ilość bulionu warzywnego i partiami mieszając wrzucać pokrojony jarmuż. Objętość będzie tracił bardzo powoli. Gotować około godziny. Czas gotowania zależy oczywiście od wielkości liści. Im liście mniejsze i młodsze, tym szybciej będą zdatne do spożycia. Podczas gotowania ładnie pachnie. W smaku bardzo przypomina włoską kapustę, trochę brukselkę. I tak też najlepiej go przyprawić lekko zakwaszając octem, smak zbalansować dodatkiem cukru. Jak ktoś lubi, można smak zaostrzyć dodatkiem musztardy (tak podają niemieckie przepisy). Mnie osobiście lepiej smakuje bez musztardy. Gotowany jarmuż jest lekkostawny. Bulion, który pozostał po gotowaniu, można zagęścić 2 łyżkami uprażonych wcześniej płatków owsianych.
Na zdrowie, smacznego!
Na moim blogu gotuje dla Was już od 8 lat. Uwielbiam dzielić się moimi domowymi przepisami, które smakują mojej rodzinie. Koniecznie daj znać, jak smakowały Ci moje przepisy w komentarzach 🙂
